Peter Reginato: «…Η αφαιρετική τέχνη, για μένα, είναι ζήτημα ελευθερίας…»

Η πρώτη ατομική έκθεση ζωγραφικής στην Αθήνα του Αμερικανού αφηρημένου γλύπτη και ζωγράφου Peter Reginato με τίτλο «CHROMA», παρουσιάζεται έως τις 31 Μαΐου [Βασ. Αλεξάνδρου 2 & Νηρηίδων 18, Αθήνα].

Ο διεθνώς αναγνωρισμένος καλλιτέχνης μίλησε μαζί μας.

Αυτή είναι η πρώτη σας ατομική έκθεση ζωγραφικής στην Αθήνα και, ταυτόχρονα, η πρώτη φορά που παρουσιάζετε έργα σας στην Ελλάδα· μιλήστε μας για την εμπειρία αυτή. Και τι σημαίνει για εσάς η συνεργασία με τη Sianti Gallery;
«Μέχρι στιγμής, η εμπειρία είναι εξαιρετική· δε θα μπορούσα να ζητήσω κάτι καλύτερο. Έχω εκθέσει τη δουλειά μου σε πολλά μέρη, αλλά το να την παρουσιάζω εδώ, στην Αθήνα, μια πόλη με τόσο βαθιές καλλιτεχνικές και ιστορικές ρίζες, είναι κάτι το ιδιαίτερο. Βρίσκω τον εαυτό μου να παρατηρεί τα έργα πιο καθαρά, σα να τα ανακαλύπτω ξανά μέσα από μια νέα ματιά. Η συνεργασία με τη Sianti Gallery είναι σημαντική για μένα, όχι μόνο επειδή πρόκειται για την πρώτη παρουσίαση των ζωγραφικών μου έργων στην Ελλάδα, αλλά και επειδή σηματοδοτεί την είσοδό τους στο ευρύτερο ευρωπαϊκό κοινό».

Η έκθεση «CHROMA» εστιάζει αποκλειστικά στη ζωγραφική σας, αν και είστε ευρέως γνωστός για τη γλυπτική. Τι σας ώθησε να δώσετε έμφαση σε αυτή την πτυχή της δουλειάς σας τώρα, και γιατί στην Αθήνα;
«Η αλήθεια είναι ότι δεν έχω δημιουργήσει κάποιο γλυπτό εδώ και περίπου δώδεκα χρόνια, και αυτή τη στιγμή δεν έχω αρκετά νέα έργα για να κάνω μια ατομική έκθεση γλυπτικής. Όσο για την επιλογή της Αθήνας, όλα εξελίχθηκαν με φυσικό τρόπο. Η σύζυγός μου, Daniela, είναι πολλά χρόνια φίλη με την Έλενα Μπαλτζόγλου. Κάναμε ένα πάρτι στο στούντιό μας στη Νέα Υόρκη και η Έλενα κάλεσε τους Έλληνες φίλους της που ζουν εκεί. Εντυπωσιάστηκαν από τα έργα μου -και προέκυψαν και κάποιες πωλήσεις. Ακολούθησαν κι άλλες τέτοιες συγκεντρώσεις, και παρατηρήσαμε ότι η δουλειά μου αγγίζει με έναν ιδιαίτερο τρόπο το ελληνικό κοινό. Όταν η Έλενα επέστρεψε στην Αθήνα, τη ρώτησα αν γνωρίζει κάποια γκαλερί που θα ενδιαφερόταν για μια ατομική μου έκθεση. Έτσι ήρθαμε σε επαφή με τη Sianti Gallery, και είμαι πραγματικά ευγνώμων που έγινε αυτή η συνεργασία».

Στα έργα σας διακρίνουμε έναν δυναμικό διάλογο ανάμεσα στην τεχνική και το αυθόρμητο, στη μορφή και το συναίσθημα. Πώς επιτυγχάνετε αυτή την ισορροπία στη δημιουργική διαδικασία;
«Αυτή είναι μια δύσκολη ερώτηση· δεν είναι εύκολο να εξηγηθεί με λόγια. Υπάρχει πολλή τεχνική εμπειρία πίσω από τη δημιουργία ενός πίνακα, και αυτό επηρεάζει αναπόφευκτα τον τρόπο που δουλεύω. Την ίδια στιγμή, όσο ζωγραφίζω, συχνά ανακαλύπτω εικαστικές στιγμές και “περάσματα” που δεν είχα προγραμματίσει εκ των προτέρων. Υπάρχει, λοιπόν, ένας συνεχής διάλογος ανάμεσα σε αυτό που σκοπεύω να κάνω και σε αυτό που προκύπτει στην πορεία. Το ένα επηρεάζει το άλλο. Αυτή η συνύπαρξη του υπολογισμένου και του αυθόρμητου είναι που κρατά ζωντανή την ένταση που βλέπετε στα έργα μου».

Ο David Cohen μίλησε για «την ατίθαση φύση του Reginato». Πώς αντιλαμβάνεστε ο ίδιος αυτόν τον χαρακτηρισμό; Είναι για εσάς η αφαιρετική τέχνη μια μορφή «αντίστασης» σε παγιωμένες ερμηνείες;
«Χαίρομαι που μου έκαναν αυτό το σχόλιο· αποτυπώνει ένα είδος ελευθερίας που προσπαθώ και διατηρώ στο έργο μου. Ποτέ δεν με ενδιέφερε να δημιουργώ τακτοποιημένα ή προβλέψιμα “εμπορικά” έργα. Η αφαιρετική τέχνη, για μένα, είναι ζήτημα ελευθερίας. Αντιστέκεται στο να την ορίσεις· προκαλεί πολλές ερμηνείες, και αυτό είναι το ωραίο. Κρατά τον θεατή ενεργό, σε εγρήγορση. Όσο για την ερμηνεία, για να είμαι ειλικρινής, δεν το σκέφτομαι και τόσο. Τείνω να βλέπω τη ζωγραφική περισσότερο με έναν φορμαλιστικό τρόπο που δεν δίνει απαντήσεις, αλλά ξεκινά συζητήσεις. Κάποιος με είχε ρωτήσει παλιότερα κάτι παρόμοιο, και απάντησα: “Είμαι ένας επιστήμονας με καρδιά και ψυχή”. Νομίζω ότι αυτό εξακολουθεί να ισχύει».

Τα έργα της έκθεσης ανήκαν μέχρι τώρα στην ιδιωτική σας συλλογή. Τι σηματοδοτεί η παρουσίασή τους, για πρώτη φορά, στο ελληνικό κοινό; Και υπάρχει κάποιο έργο στην έκθεση,  που νιώθετε ότι λειτουργεί σαν «κλειδί» για την κατανόηση του «CHROMA»;
«Κάποια από τα παλαιότερα έργα έχουν παρουσιαστεί στο παρελθόν σε Μουσεία, αλλά τα περισσότερα από αυτά ζούσαν μαζί μου, στο σπίτι, για χρόνια. Πάντα με εκπλήσσουν -και με ενδιαφέρουν- οι αντιδράσεις του κόσμου. Μερικές φορές, το σχόλιο αφορά την τεχνική, αλλά πιο συχνά ακούω ότι οι πίνακες προκαλούν χαρά ή μια θετική αίσθηση. Αυτό έχει μεγάλη σημασία για μένα. Αν έπρεπε να ξεχωρίσω, θα έλεγα ότι τα έργα μεγάλης κλίμακας εκφράζουν πιο ολοκληρωμένα τη δική μου ιδέα του “CHROMA”. Αποτυπώνουν την ένταση και τον ρυθμό του χρώματος με έναν τρόπο πλήρη. Βέβαια, κάθε έργο λέει τη δική του ιστορία, και ελπίζω οι θεατές να βρουν τα δικά τους αγαπημένα μέσα στην έκθεση».

Πώς φαντάζεστε τον διάλογο ανάμεσα στον Έλληνα θεατή και τα αφηρημένα σας έργα; Μπορεί η αφαιρετική τέχνη να γίνει γλώσσα οικουμενική;
«Πιστεύω, πραγματικά, πως η αφαίρεση είναι μια οικουμενική γλώσσα. Οι πιο έμπειροι θεατές, που γνωρίζουν την ιστορία της ζωγραφικής, μπορεί να αναγνωρίσουν τις αναφορές μου ή να καταλάβουν πάνω σε τι χτίζω· και, ίσως, να διακρίνουν την πρωτοτυπία μέσα από αυτό. Θεωρώ, επίσης, ότι και άνθρωποι που δεν έχουν τόση εξοικείωση με την αφηρημένη τέχνη μπορούν να απολαύσουν την ενέργεια των χρωμάτων, τη σύνθεση και τον μοναδικό τρόπο που έχει απλωθεί η μπογιά. Υπάρχει κάτι άμεσο σε αυτή την εμπειρία και η ιδέα ότι ένας πίνακας μπορεί να σημαίνει κάτι εντελώς διαφορετικό για κάθε άτομο που τον βλέπει, μου αρέσει πολύ. Αυτό είναι που κρατά το έργο ζωντανό».