3I/ATLAS: Ο κομήτης 7 δισ. ετών πλησιάζει τη Γη και οι θεωρίες συνομωσίας τρομοκρατούν!
Ο 3I/ATLAS, o τρίτος γνωστός κομήτης που έχει διασχίσει το ηλιακό μας σύστημα, ετοιμάζεται να απομακρυνθεί από τον Ηλιο και να γίνει ξανά ορατός στα τηλεσκόπια στα μέσα του Νοέμβρη – Τον Δεκέμβριο η κοντινότερη προσέγγισή του στη Γη
Οταν την 1η Ιουλίου του 2025 το σύστημα ATLAS στο Ρίο Ουρτάδο της Χιλής εντόπισε τον άγνωστο κομήτη, σύσσωμη η ερευνητική κοινότητα των αστροφυσικών επικεντρώθηκε στην παρακολούθησή του. Τα ερωτήματα ήταν ξεκάθαρα: Τι ακριβώς είναι; Από πού προέρχεται; Ποιον δρόμο ακολουθεί;
Η ασυνήθιστη πορεία του προκάλεσε αναμφισβήτητα μια δόση ερευνητικού ενθουσιασμού και βάσιμες υποψίες ότι δεν ανήκει στο ηλιακό μας σύστημα. Το άγνωστο διαστημικό αντικείμενο δεν ακολουθούσε άλλωστε μια κλειστή τροχιά γύρω από τον Ηλιο αλλά μια τροχιά με υπερβολική (hyperbolic) γεωμετρία. Πληθώρα επίγειων και διαστημικών τηλεσκοπίων ξεκίνησαν να τον ακολουθούν.
Μεταξύ αυτών (αφότου διαπιστώθηκε η «διαστρική» φύση του κομήτη) ήταν και τα «μεγάλα» διαστημικά τηλεσκόπια «Hubble» και «James Webb». Πολύ γρήγορα συλλέχθηκαν επαρκή επιστημονικά δεδομένα ώστε το τοπίο να ξεκαθαρίσει: επρόκειτο για τον τρίτο διαστρικό επισκέπτη που περνά από τη συμπαντική γειτονιά μας.
Οι προηγούμενοι δύο ήταν ο 1I/ʻOumuamua το 2017 και ο 2I/Borisov το 2019.
Εικόνα του τηλεσκοπίου Geminy South που ελήφθη στις 27 Αυγούστου και απεικονίζει καθαρά την ουρά του κομήτη
Πώς εντοπίστηκε ο 3Ι/ATLAS
Ο νέος επισκέπτης πήρε το όνομα 3Ι/ATLAS, με τον αριθμό «3» να υπενθυμίζει πως είναι το τρίτο γνωστό διαστρικό αντικείμενο που παρατηρείται στο ηλιακό μας σύστημα. Με τη σειρά του το γράμμα «I» προστέθηκε για να τονίσει ότι πρόκειται για «διαστρικό» επισκέπτη (από την αντίστοιχη αγγλική λέξη «interstellar»), υποδεικνύοντας ότι αυτό το αντικείμενο προέρχεται από το εξωτερικό του ηλιακού μας συστήματος.
Οι κομήτες όμως οφείλουν συχνά το όνομά τους σε αυτούς που τους ανακαλύπτουν. Ετσι, στην προκειμένη περίπτωση, το όνομα «3Ι/ATLAS» τιμά την επιστημονική ομάδα που τον παρατήρησε μέσω του συστήματος ATLAS. Το ATLAS – ακρωνύμιο των αγγλικών Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System – είναι ένα υπερσύγχρονο επίγειο σύστημα παρακολούθησης το οποίο χρηματοδοτείται από τη ΝΑSΑ για να εντοπίζει εγκαίρως τους δυνητικά επικίνδυνους αστεροειδείς που πλησιάζουν τη Γη.
Από τον θαυμασμό στις… θεωρίες συνωμοσίας
Η ανακάλυψη του κομήτη 3I/ATLAS δεν άργησε να πυροδοτήσει ένα κύμα φαντασίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αν και οι επιστήμονες ξεκαθάρισαν εξαρχής ότι ο κομήτης δεν απειλεί τη Γη, τα σενάρια περί «κούφιου διαστημοπλοίου» το οποίο μεταφέρει εξωγήινους πολιτισμούς ή λειτουργεί ως «ανιχνευτής» κυκλοφόρησαν αβίαστα.
Αλλοι έσπευσαν να τον παρουσιάσουν ως «προάγγελο κοσμικών αλλαγών» ή ακόμη και ως απειλή που θα μπορούσε να αλλάξει πορεία και να συγκρουστεί με τον πλανήτη μας. Ολα τα παραπάνω διαψεύστηκαν από τις επιστημονικές παρατηρήσεις, οι οποίες περιγράφουν έναν απόλυτα φυσιολογικό ταξιδιώτη από τα βάθη του Γαλαξία.
Οι… εναλλακτικές ερμηνείες που κατέκλυσαν το Διαδίκτυο εστίασαν στα φυσικά χαρακτηριστικά του 3I/ATLAS, όπως το σχήμα, το χρώμα και φυσικά η υψηλή ταχύτητά του.
Πολλοί έσπευσαν να τα θεωρήσουν «μη φυσιολογικά» και να τα ερμηνεύσουν ως ένδειξη τεχνητής προέλευσης. Βεβαίως, οι επιστημονικές παρατηρήσεις αποδεικνύουν και με το παραπάνω ότι όλα αυτά εξηγούνται απόλυτα μέσω γνωστών φυσικών μηχανισμών.
