«Άγιον Πάσχα». Η κατάνυξη και το βαθύτερο νόημα των ημερών

Το Πασχαλινό αίσθημα, πένθιμο ή αναστάσιμο, ανθρωποκεντρικό ή μοναχικό δίνει άλλη διάσταση στις ψυχές των ανθρώπων. Η σκέψη της αυτοθυσίας του Ιησού Χριστού για την σωτηρία της ανθρωπότητας προσδίδει στο όλο κλίμα μια μυσταγωγία εξωπραγματική.

Βιώνουμε την γιορτή του Πάσχα ως «διάβαση». Ως ένα πέρασμα από το γνωστό στο άγνωστο, από την ασχήμια του θανάτου στην ομορφιά της ζωής. Και ποτέ ένα πέρασμα δεν είναι ειδυλλιακό, χωρίς τα στίγματα της αγωνίας και του φόβου. Για να οικοδομηθεί η ελπίδα και κάθε προσδοκία, δεν υπάρχει πιο στέρεο έδαφος από το γεγονός της Αναστάσεως του Χριστού.

Την Πασχαλινή αυτή νύχτα εναποθέτουμε τα πάντα «εις τον Κύριον»… τις αγωνίες μας, τον φόβο, τον θάνατο, το απρόβλεπτο, την αγάπη και το μίσος, τον θυμό και τη λύτρωσή μας, κάθε πόνο, κάθε εσωτερικό στοχασμό, αναζητώντας με την Ανάστασή Του να μεταμορφωθούν όλα σε αγαλλίαση ψυχής…

Το Πάσχα θεωρείται η μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης. Η πένθιμη ατμόσφαιρα της Μ. Εβδομάδας είναι συνδεδεμένη με τα Πάθη του Χριστού. Το βαθύτερο νόημα τους βρίσκεται στο γεγονός πως όσα συμβαίνουν τότε είναι παράδοξα, θαυμαστά και μεγάλα.. Αποκορύφωμα όλων η Μ. Παρασκευή όπου σύμφωνα με τις Γραφές το μεσημέρι παραδίδεται το Πνεύμα του Μεσσία φωνάζοντας «Τετέλεσθαι». Η γη σείεται, ο ουρανός σκοτεινιάζει και το καταπέτασμα του ναού του Σολομώντος σκίζεται στα δύο.

Σε ψυχολογικό επίπεδο τα Πάθη του Χριστού έχουν μια συμβολική έννοια. Συμβολίζουν τα πάθη του κάθε ανθρώπου, την σκοτεινή πλευρά του με τα προσωπικά του λάθη, θυμίζοντας με αμείλικτο τρόπο τις ανθρώπινες αδυναμίες και το γεγονός ότι ο καθένας από εμάς έχει να κουβαλήσει τον δικό του «σταυρό» και να αντέξει τον πόνο. Πρόκειται για ένα εσωτερικό «καμπανάκι» υπενθύμισης των δύσκολων στιγμών ή συγκυριών που χαρακτηρίζουν τη ζωή. Είναι η ψυχική ανάγκη που «ξυπνά» αυτές τις άγιες ημέρες και μας οδηγεί, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, στον «Οίκο του Θεού» για να συμπαρασταθούμε και να συμπονέσουμε μαζί Του, ανάβοντας ένα κερί και προσκυνώντας ευλαβικά την εικόνα Του.

Μας βυθίζει στο πένθος για να αισθανθούμε τα Πάθη Του, μας γνωρίζει το πένθος της ψυχής μήπως και νιώσουμε τον πόνο Του. Απώτερος στόχος τους είναι η ενεργός συμμετοχή μας σε αυτά με «συμπόρευση», «συσταύρωση» και «συνανάσταση».

Διότι μόνο έτσι έρχεσαι πιο κοντά στο μεγαλείο της Ανάστασης. Πλησιάζοντας η Ανάσταση του Ιησού πλησιάζει και η δική μας. Με το να ξεπεράσουμε τους εαυτούς μας… να μπει στην καρδιά μας το «Άγιο Φως» ώστε να προβούμε σε αποφάσεις μετάνοιας, να συγχωρήσουμε και να διορθώσουμε ότι βαραίνει την ψυχή μας… να σκεφτούμε τον πλησίον μας και να αγαπήσουμε αλλήλους.

Η λέξη Πάσχα είναι ελληνοποιημένη απόδοση του εβραϊκού Πεσάχ που στη γλώσσα τους σημαίνει Διάβαση. Για εμάς τους Χριστιανούς η λέξη αυτή δηλώνει το πέρασμα του Χριστού από τον θάνατο στη Ζωή.  Από το σκοτάδι στο Φως και την Ελπίδα.

Η ημέρα του Πάσχα θεωρείται ξεχωριστή , γιορτινή, ελπιδοφόρα. Συνοδούς έχει τα κόκκινα αυγά που συμβολίζουν τον τάφο του Ιησού που ήταν ερμητικά κλειστός- όπως το περίβλημα του αυγού-αλλά έκρυβε μέσα του «Ζωή» αφού από εκεί Αναστήθηκε. Ως προς το χρώμα τους οι θεωρίες είναι πολλές όμως, η πιο αποδεκτή είναι πως συμβολίζει το αίμα του Κυρίου. Ακολουθεί το τσουρέκι που παλιά ονομαζόταν και «λαμπροκουλούρα» και θεωρούνταν πως φέρνει ευλογία στο σπιτικό, τα κεριά στην Εκκλησία, κίτρινο για την Μ. Εβδομάδα των Παθών και λευκό για το βράδυ της Ανάστασης, όπου όλοι έμπλεοι συναισθημάτων, ακούγοντας αισθαντικά το «Χριστός Ανέστη», αντικαθιστώντας τη θλίψη με την ευτυχία,  χαρίζουμε το φιλί» της αγάπης. Το σουβλιστό αρνί την ημέρα της Λαμπρής, συμβολίζει την θυσία Του για τους ανθρώπους, σύμφωνα με την αναφορά του Αγ. Ιωάννη του Προδρόμου σε Αυτόν, ως «αμνό του Θεού».

Οι μόνες λέξεις που θα μπορούσαν να περιγράψουν αυτή την γιορτή της Χριστιανοσύνης είναι δέος, κατάνυξη και ταπεινότητα. Μονάχα κατακλυσμένοι από αυτά τα αισθήματα μπορούμε να κατανοήσουμε με ευλάβεια το νόημα αυτών των ημερών. Και ένας  τόπος που τα αναδύει εκ των έσω μας  στο έπακρον, είναι οι απόκοσμοι βράχοι των Μετεώρων.

Ο προορισμός που συμπυκνώνει την πεμπτουσία της Ορθόδοξης πίστης, τον Σταυρικό θάνατο και την Ανάσταση Κυρίου.

Στα Μοναστήρια που βρίσκονται «επί των βράχων αυτών κρεμάμενα» οι πιστοί, ως άλλοι μαθητές του Χριστού μπορούν να ακολουθήσουν μέσα από τις λειτουργίες τα Πάθη Του και με «δέος» να βιώσουν ένα Πάσχα μυσταγωγικό, κατά τη διάρκεια του οποίου το Θείο δράμα εκτυλίσσεται με σεβασμό, ταπεινότητα και αγιοσύνη. Μια εμπειρία μακράν διαφορετική από κάθε άλλη…

Τα Μετέωρα αποτελούν την δεύτερη μοναστική πολιτεία στη χώρα μας μετά από αυτή του Αγίου Όρους. Το γιγαντιαίο πέτρινο σύμπλεγμα, οχτακοσίων και πλέον γκριζόχρωμων βράχων αποτελεί εκτός από τοπίο απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς και ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Σε ένα επιβλητικό  καταπράσινο φυσικό τοπίο, οι βράχοι των Μετεώρων φαντάζουν με «σκάλες» αναρρίχησης προς τον ουρανό. Η αύρα τους είναι τόσο κατανυκτική  πού μας κάνει να νιώθουμε μικροί αλλά ταυτόχρονα τόσο κοντά στον Θεό. Παλιά και καινούργια μοναστήρια κρυμμένα ή μη μέσα στο λίθινο δάσος των Μετεώρων, αποτελούν ένα μοναδικό τόπο συγκέντρωσης των απανταχού Χριστιανών.

Υπό το άπλετο φως των κεριών και την απόκοσμη παρουσία των μοναχών συντελείται μια πολυεθνική συγκέντρωση πιστών με  κοινό σκοπό να βιώσουν το Ορθόδοξο Πάσχα  ταπεινά στις ιδιαίτερες αυτές μονές.  Παράλληλα, έθιμα και γιορτές στην ευρύτερη περιοχή συνθέτουν ένα σκηνικό ιδανικό και αξέχαστο γι’ αυτές τις άγιες ημέρες.

Δράττομαι   λοιπόν, της ευκαιρίας των ημερών που διανύουμε, τόσο των εορταστικών όσο και  δύσκολων και χαλεπών, ας δώσουμε στους εαυτούς μας την δυνατότητα να γαληνέψουμε την ψυχή μας ,σκεπτόμενοι πως κάποτε «κάποιος» πόνεσε πολύ περισσότερο από εμάς για εμάς.

Το μήνυμα της Ανάστασης  είναι διαχρονικό. Είναι το μήνυμα της αγάπης, της πίστης, της ελπίδας. Μας δίνει την δυνατότητα να κάνουμε μια ενδοσκόπηση…. μια αξιολόγηση της προσωπικής μας πορείας και των αξιών μας σε αυτή τη ζωή, που είναι τόσο σύντομη μα συνάμα πολύτιμη. Ας λάβουμε αυτό το μήνυμα με θέρμη και ας γίνουμε οι σύγχρονοι «αγγελιοφόροι» Του.

Φωτογραφήματα, από τη δικηγόρο Φωτεινή Μπαλούτσου