Τι θα συνέβαινε αν μας μοίραζαν από ένα εκατομμύριο ευρώ
Τα ποσά που ξοδεύτηκαν για την αναζωογόνηση της παγκόσμιας οικονομίας κατά τους τελευταίους μήνες, είναι συγκλονιστικά. Υπολογίζονται σε 10 τρισεκατομμύρια δολάρια, αν αθροίσουμε την δημιουργία ρευστότητας από όλες τις Κεντρικές Τράπεζες. Υπερβαίνουν τα έσοδα που εισπράττουν οι κυβερνήσεις από φόρους. Παρόλα αυτά τα αποτελέσματα δεν είναι ενθαρρυντικά.
Εάν μπόρεσαν να δαπανήσουν τόσα τρισεκατομμύρια χωρίς ιδιαίτερο αποτέλεσμα, γιατί να μην αυξήσουν το ποσό στα 100 τρισεκατομμύρια δολάρια ή 1.000 τρισεκατομμύρια δολάρια; Γιατί να μην τυπώσουν τόσο ώστε να μετατρέψουν τον καθένα μας σε εκατομμυριούχο; Πλέον το helicopter money δεν συζητιέται ως υπόθεση εργασίας μεταξύ γραφικών συνομωσιολόγων. Άραγε τι επίπτωση θα είχε η εκτεταμένη χρήση του;
Ας υποθέσουμε ότι αύριο αποφασίζει η ΕΚΤ να δώσει από ένα ανοικτό δάνειο, με λήξη 30 ετών και 0% επιτόκιο, σε κάθε Έλληνα πολίτη, αξίας ενός εκατομμυρίου ευρώ.
Ξαφνικά όλοι θα αισθανθούν πλούσιοι. Οι περισσότεροι θα παραιτηθούν από τη δουλειά τους. Θα σταματήσουν να ξυπνάνε χαράματα για να μην τους βγαίνει το λάδι, να ανέχονται τις ιδιοτροπίες του αφεντικού και τις δολοπλοκίες των συναδέλφων. Θα αρχίσουν να ταξιδεύουν, θα πηγαίνουν σε ωραία εστιατόρια. Να χαζεύουν όλη ημέρα στην τηλεόραση, στο Facebook, στο playstation, στο καφενείο, στην αιώρα. Για ποιο λόγο να εργάζονται αφού μπορούν να περάσουν όλη την υπόλοιπη ζωή τους σε αργία;
Τότε όμως η κοινωνία θα παραλύσει. Εφόσον ελάχιστοι θα είναι οι χομπίστες που θα θέλουν να εργαστούν, τα αγαθά και οι υπηρεσίες θα παύσουν να προσφέρονται. Δεν θα υπάρχει αγρότης να καλλιεργήσει, οδηγός να τα μεταφέρει, φούρναρης να ζυμώσει. Δεν θα υπάρχουν υπάλληλοι στο σούπερ μάρκετ να ψωνίζουμε, γιατροί και νοσηλευτές να μας περιθάλψουν, αν πάθουμε κάτι.
Ένα προνόμιο που το μοιράζονται όλοι, παύει να είναι προνόμιο. Αν όλοι αποφασίσουν να ταξιδέψουν ταυτόχρονα, με το αυτοκίνητο, το αεροπλάνο, το πλοίο, κανείς δεν θα μπορέσει να κυκλοφορήσει. Σε αυτή την νέα κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα, ο σπάνιος πόρος δεν θα είναι τα χαρτονομίσματα. Θα είναι η ανθρώπινη εργασία. Η τιμή θα δεν αποτελεί πια πρόβλημα. Το πρόβλημα δεν είναι πλέον η έλλειψη των χρημάτων, αλλά το αντίθετο. Θα κυκλοφορούσαν σε άφθονες ποσότητες προκαλώντας την απαξίωση του.
Αν θελήσεις να αγοράσεις ένα καλύτερο σπίτι, θα διαπιστώσεις με έκπληξη ότι δεν μπορείς να το αποκτήσεις, γιατί θα έχει εκτοξευτεί η τιμή του. Ο ιδιοκτήτης δεν θα έχει το κίνητρο να το πουλήσει στην παλιά του αξία. Επιπλέον θα έχει υψηλές προσφορές από άλλους που είχαν την ίδια ιδέα με εσένα. Ένα σπίτι, ένα οικόπεδο έχει αξία. Είναι σπάνιο, έχει χρησιμότητα. Αυτό που αλλάζει είναι η αποτίμηση του σε ευρώ. Το σπίτι δεν αλλάζει αξία. Το ευρώ αλλάζει.
Πρόκειται για το σημείο που το όνειρο μετατρέπεται σε εφιάλτη. Θα είμαστε πρόθυμοι να δώσουμε 1.000 ευρώ στον μανάβη για ένα κιλό ντομάτες και 10.000 ευρώ στον κρεοπώλη για ένα κιλό κιμά. Αλλιώς θα πεθάνουμε από την πείνα. Κι επειδή θα είναι λίγα τα εμπορεύματα και ακόμη πιο λίγοι οι μανάβηδες που θα ανοίξουν το μαγαζί τους (ακόμα και αν υποθέσουμε πως θα βρουν αγρότες να τους διαθέσουν τα προϊόντα τους), η ζήτηση θα είναι τόσο μεγάλη, που ο τελευταίος στην ουρά θα ψωνίζει πιο ακριβά από τον πρώτο.
