Σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ: Σύζυγος μεγαλοστελέχους «τσέπωσε» 120.000 ευρώ για ελαιόδεντρα στο στρατιωτικό αεροδρόμιο Ελευσίνας

Πολλά ερωτήματα εγείρει μία περίπτωση καταβολής ενισχύσεων μέσω του Οργανισμού Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ) που δημοσιεύουν σήμερα οι Data Journalists.

Πρόκειται για ενισχύσεις ύψους 120.000 ευρώ περίπου που δόθηκαν την περίοδο 2019 – 2023, για 2.630 ελαιόδεντρα που ανήκουν στον Μετοχικό Ταμείο της Αεροπορίας και βρίσκονται στους ελεύθερους χώρους του στρατιωτικού αεροδρομίου της Ελευσίνας.

Την ενίσχυση έλαβε η σύζυγος διευθυντικού στελέχους του ΟΠΕΚΕΠΕ, που μίσθωσε τα ελαιόδεντρα από την Πολεμική Αεροπορία το 2019, προκειμένου να τα εκμεταλλευτεί με τη μορφή της συγκομιδής καρπού, όπως υπογραμμίζεται στη «σύμβαση εκμίσθωσης ελαιόδεντρων» που δημοσιεύουν οι Data Journalists. Είναι πράγματι εντυπωσιακό ότι στη σύμβαση εκμίσθωσης, δεν προβλέπεται πουθενά η χρήση του μισθίου για τη λήψη ενισχύσεων, παρά μόνο η συγκομιδή καρπού από την εκμετάλλευση των ελαιόδεντρων. Να σημειωθεί ότι η αίτηση για την καταβολή ενισχύσεων υπεβλήθη μέσω του Κέντρου Υποδοχής Δηλώσεων, ο ιδιοκτήτης του οποίου και μέλη της οικογένειάς του δικάζονταν την Παρασκευή για την υπόθεση με τα βοσκοτόπια στο Γράμμο. Ας δούμε όμως αναλυτικά τι έχει συμβεί στην προκειμένη περίπτωση.

Η σύμβαση εκμίσθωσης

Τον Αύγουστο του 2019, υπεγράφη σύμβαση εκμίσθωσης ελαιόδεντρων μεταξύ του Μετοχικού Ταμείου της Αεροπορίας και της συζύγου διευθυντικού στελέχους του ΟΠΕΚΕΠΕ. Την περίοδο εκείνη ο σύζυγος της εκμισθώτριας ήταν επικεφαλής της Διεύθυνσης Τεχνικών Ελέγχων του ΟΠΕΚΕΠΕ, όπου και παρέμεινε μέχρι το καλοκαίρι του 2020. Στη συνέχεια μετακινήθηκε στη Διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Η σύμβαση μεταξύ των δύο πλευρών περιλάμβανε την εκμίσθωση 2.630 ελαιόδεντρων τα οποία βρίσκονται στους ελεύθερους χώρους του στρατιωτικού αεροδρομίου της Ελευσίνας, ενώ το ύψους του μισθώματος ανήλθε σε περίπου 2.900 ευρώ σε ετήσια βάση. Πριν την υπογραφή της συγκεκριμένης σύμβασης είχαν διενεργηθεί δύο διαγωνισμοί για την εκμίσθωση των συγκεκριμένων ελαιόδεντρων τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο του. Ωστόσο, όπως επισημαίνεται στο μισθωτήριο, κανείς ενδιαφερόμενος δεν προσήλθε στο διαγωνισμό. Τελικά τον Μάιο του 2019 η αρμόδια μονάδα του Μετοχικού Ταμείου της Αεροπορίας «διενήργησε διαπραγματεύσεις» για την εκμίσθωση των ελαιόδεντρων, όπου η μοναδική ενδιαφερόμενη που προσήλθε ήταν η σύζυγος του στελέχους του ΟΠΕΚΕΠΕ.

 

Σύμφωνα με όσα αναφέρονταν στο συμβόλαιο, η μισθώτρια, αναλάμβανε την «εκμετάλλευση των ελαιόδεντρων» και συγκεκριμένα από το 2019 έως το 2022 θα έχει «το δικαίωμα της συγκομιδής ελαιόκαρπου». Δηλαδή για τέσσερα «καλλιεργητικά έτη», όπως αναφέρεται. Από τη σύμβαση προβλέπονταν συγκεκριμένες υποχρεώσεις για τη μισθώτρια. Για παράδειγμα υποχρεούτο να «περιποιείται τα ελαιόδεντρα», να «κλαδεύει τις παραφυάδες και όπου απαιτείται και τα ίδια τα ελαιόδεντρα και να προχωρά στην αποκομιδή των κλαδιών, «να ψεκάζει τα ελαιόδεντρα με κατάλληλα φυτοφάρμακα κάθε χρόνο κτλ». Επίσης, όλα τα «έξοδα καλλιέργειας, ασφάλειας, άροσης, εκχέρσωσης, άρδευσης, κλαδέματος και περιποίησης, λίπανσης, καταπολέμησης ζιζανίων ή ασθενειών, συγκομιδής καρπού και γενικά οι δαπάνες εκμετάλλευσης του μισθίου» βαρύνουν αποκλειστικά τη μισθώτρια, ενώ απαγορευόταν ρητά «να παραχωρήσει σε άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο τη χρήση του μισθίου ολικά ή μερικά, ή να εκχωρήσει σε άλλον τυχόν δικαίωμα ή υποχρεώσεις αυτού, που απορρέουν από τη μίσθωση».

Οι ενισχύσεις που δόθηκαν από τον ΟΠΕΚΕΠΕ
Η μισθώτρια, υπέβαλε αίτημα στον ΟΠΕΚΕΠΕ για τη λήψη ενισχύσεων ως νεοεισερχόμενη στη γεωργία αρχικά το 2019. Μέχρι και το 2024 φέρεται να έλαβε ως ενίσχυση το ποσό των 117.000 ευρώ. Πιο αναλυτικά από το 2019 έως το 2022 φέρεται να έλαβε ως ενίσχυση κάθε έτος ποσό που κυμαίνονταν από 25.000 έως 30.000 ευρώ. Τα έτη 2023 και 2024 όμως το ποσό μειώθηκε δραματικά. Συγκεκριμένα το 2023 ανήλθε σε 735 ευρώ, ενώ το 2024 σε 1.150 ευρώ.

Το ερώτημα όμως που εύλογα τίθεται είναι για ποιο λόγο η Πολεμική Αεροπορία να νοικιάσει ελαιόδεντρα για 2.900 ευρώ το χρόνο σε ιδιώτη που στη συνέχεια έλαβε ενισχύσεις δεκάδων χιλιάδων ευρώ, αντί να αξιοποιήσει προς όφελος της τα ελαιόδεντρα; Επίσης, εάν διαβάσει κανείς προσεκτικά το μίσθωμα θα διαπιστώσει ότι δεν αναφέρεται πουθενά ότι το ενοικιαστήριο θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη λήψη ενισχύσεων.

Πιο αναλυτικά στο άρθρο 4 του συμβολαίου, υπογραμμίζεται ότι τα «ελαιόδεντρα εκμισθώνονται χωρίς νερό προς άρδευση», ενώ στο άρθρο 5 επισημαίνεται πως «απαγορεύεται απολύτως, οποιαδήποτε άλλη χρήση του εκμισθουμένου χώρου, εκτός της χρήσης για την οποία εκμισθώνεται, δηλαδή της εκμετάλλευσης των ελαιοδέντρων που βρίσκονται μέσα σε αυτό».

Επιπλέον, όπως επισημαίνεται στο μισθωτήριο, «στην περίπτωση κατά την οποία κατά την διάρκεια της μίσθωσης προκύψει δυνατότητα εκμετάλλευσης των μισθίων χώρων και με άλλο τρόπο, που δεν προβλέπεται από τους όρους συμφωνιών, με άμεση συνέπεια πρόσθετη προσαύξηση των εσόδων του μισθίου, τότε η μισθώτρια θα μπορεί εφόσον επιθυμεί να ζητήσει εγγράφως την εκχώρηση σε αυτήν του δικαιώματος της αξιοποίησης του μισθίου με τον πρόσθετο αυτό τρόπο, προτείνοντας συγχρόνως και ένα πρόσθετο ανάλογο μίσθωμα, του οποίου το συμφέρον ή μη για το ΜΤΑ θα κρίνεται και τα κεκανονισμένα και σύμφωνα με στοιχεία από το ΔΣ του Ταμείου». Είναι ερώτημα εάν στην προκειμένη περίπτωση υπήρξε κάποια απόφαση από το ΔΣ του Μετοχικού Ταμείου της Αεροπορίας, ώστε να χρησιμοποιήσει το ενοικιαστήριο για την καταβολή ενισχύσεων.

Aίτηση μέσω του ΚΥΔ κατηγορούμενου για τα βοσκοτόπια στον Γράμμο
Εντύπωση επίσης προκαλεί το γεγονός ότι η αίτηση για την καταβολή ενισχύσεων υπεβλήθη μέσω του Κέντρου Υποδοχής Δηλώσεων, ο ιδιοκτήτης του οποίου και μέλη της οικογένειάς του δικάζονταν την περασμένη Παρασκευή για την υπόθεση με τα βοσκοτόπια στον Γράμμο. Πρόκειται για μια υπόθεση που είχε εντοπίσει το 2020 η τότε προϊσταμένη της Διεύθυνσης Εσωτερικού Ελέγχου του ΟΠΕΚΕΠΕ, Παρασκευή Τυχεροπούλου. Πρόκειται για την υπάλληλο του ΟΠΕΚΕΠΕ την οποία, όπως είχαν αναφέρει σε παλιότερο ρεπορτάζ οι Data Journalists, «κυνηγούν» στον ΟΠΕΚΕΠΕ, με πειθαρχικές αναφορές και την υποβολή μηνύσεων σε βάρος της. Αντί δηλαδή να επιβραβευτεί που έκανε τη δουλειά της, «στοχοποιήθηκε».

Η κα Τυχεροπούλου είχε ενημερώσει εγγράφως το 2020 για την υπόθεση αυτή τον τότε πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ, Γρηγόρη Βάρρα, τον αναπληρωτή καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων που το 2019 τοποθετήθηκε ως προσωπική επιλογή του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο τιμόνι του ΟΠΕΚΕΠΕ. Ο τεχνοκράτης, καθηγητής και σήμερα μετακλητός συνεργάτης στο γραφείο του πρωθυπουργού, (κάτι που στέλνει πολλαπλά μηνύματα), διαβίβασε σειρά υποθέσεων στις εισαγγελικές αρχές. Μεταξύ αυτών και η υπόθεση με τα βοσκοτόπια στον Γράμμο. Στην προκειμένη περίπτωση, παραγωγοί εμφανίστηκαν ως ενοικιαστές βοσκοτόπων στην περιοχή του Γράμμου. Ένα από τα πρόσωπα ήταν δικηγόρος που διαμένει στην Αττική και εμφανιζόταν να έχει νοικιάσει βοσκοτόπια στον Γράμμο από κάτοικο της Λάρισας. Το ίδιο φερόταν να έχει κάνει και συγγενικό της πρόσωπο με βοσκοτόπια στον Γράμμο και πάλι από τον ίδιο κάτοικο της Λάρισας, που εμφανιζόταν ως ιδιοκτήτης. Με τις εκτάσεις αυτές αιτήθηκαν την καταβολή εθνικού αποθέματος για το 2019. Ωστόσο, όπως προέκυψε από τον έλεγχο του ΟΠΕΚΕΠΕ οι εκτάσεις που εμφανίστηκαν ως ενοικιαζόμενες, τα προηγούμενα χρόνια ήταν δημόσιες.

Στην προκειμένη περίπτωση όμως, προέκυψε και κάτι ακόμη. Οι δύο αιτούντες για τα βοσκοτόπια ήταν στενοί συγγενείς ιδιοκτήτη Κέντρου Υποδοχής Δηλώσεων (ΚΥΔ). Τα ΚΥΔ έχουν συγκεκριμένο ρόλο στη διαδικασία των ενισχύσεων μέσω του ΟΠΕΚΕΠΕ. Μέσω αυτών κατατίθενται οι αιτήσεις των αγροτών για την είσπραξη επιδοτήσεων. Επρόκειτο για σύμπτωση στην περίπτωση του Γράμμου που κίνησε τις υποψίες της τότε διοίκησης του ΟΠΕΚΕ και της υπαλλήλου που έκανε τον εσωτερικό έλεγχο. Οι εισαγγελικές αρχές ξεκίνησαν προκαταρκτική έρευνα. Στη συνέχεια ασκήθηκαν ποινικές διώξεις ενώ παραπέμφθηκαν σε δίκη έξι πρόσωπα. Μεταξύ αυτών η δικηγόρος, ο πρώην ιδιοκτήτης του ΚΥΔ κτλ.

«Δεν πρόσεξα ότι ήταν 10 ευρώ το ενοικιαστήριο»
Την περασμένη Παρασκευή λοιπόν, η δίκη συνεχίστηκε ενώπιον του Μονομελούς Εφετείου Κακουργημάτων. Οι κατηγορούμενοι ισχυρίστηκαν στις απολογίες τους πως όλα έγιναν νομότυπα. Ωστόσο, η Ευρωπαία Εισαγγελέας στάθηκε στο μίσθωμα των 10 ευρώ κάθε έτος για τα βοσκοτόπια στον Γράμμο. Όπως αποδείχθηκε τελικά ήταν 10 ευρώ το στρέμμα, με την κατηγορούμενη να υποστηρίζει ότι δεν το είχε προσέξει.

Κατηγορούμενη: Έκανα λάθος που δεν το πρόσεξα. Είδα το δέκα ευρώ μόνο… γιατί να μας το ενοικιάσουν για 10 ευρώ τα 1.000 στρέμματα;

Ευρωπαία Εισαγγελέας: Αυτό υπογράψατε όμως…

Κατηγορούμενη: Ναι, αλλά τα πλήρωσα κιόλας για το 2019. Το 2020 ο άνθρωπος είπε να μην δώσουμε τα χρήματα, γιατί δεν προχώρησε.

Ευρωπαία Εισαγγελέας: Είναι λίγο περίεργα αυτά που λέτε. Είστε δικηγόρος, οι αντισυμβαλλόμενοι είναι άνθρωποι με εμπειρία, και δεν προσέξατε αυτό το προφανές;

Κατηγορούμενη: Δεν το πρόσεξα…

H έρευνα Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας μέχρι το 2024

Την ίδια ώρα σε εξέλιξη βρίσκεται εδώ και μήνες η έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας στις επιδοτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ για τη χρήση βοσκοτόπων. Στο μικροσκόπιο βρίσκονται οι ενισχύσεις που έχουν δοθεί από το 2017 μέχρι το 2024. Το ερώτημα όμως που εύλογα τίθεται είναι κατά πόσο τυχόν εμπλεκόμενοι υπάλληλοι έδρασαν κατ’ εντολή των πολιτικών τους προϊσταμένων ή όχι.

Εάν δηλαδή δόθηκαν πολιτικές εντολές για να δοθούν παρανόμως κοινοτικές ενισχύσεις σε παραγωγούς μόνο και μόνο για την ικανοποίηση της εκλογικής τους πελατείας. Σε αυτή την περίπτωση δεν θα πρόκειται μόνο για οικονομικό αλλά και για κολοσσιαίο πολιτικό σκάνδαλο.

Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Μάρτιο η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία στην Αθήνα κατέθεσε μηνυτήρια αναφορά στο Πρωτοδικείο Αθηνών κατά 100 συνολικά υπόπτων για απάτη με γεωργικά κονδύλια, με συνολική ζημία 2,9 εκατομμυρίων ευρώ για τον προϋπολογισμό της ΕΕ.

Πρόκειται για κατηγορητήρια που κατατέθηκαν τους τελευταίους μήνες, ύστερα από έρευνες για κυκλώματα εξαπάτησης της ΕΕ όσον αφορά σε επιδοτήσεις για τη χρήση βοσκοτόπων, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση.