Πανελλαδικές 2025: Δείτε τις ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ στη Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία

ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ

Τα θέματα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας κρίνονται ενδιαφέροντα και διαβαθμισμένης δυσκολίας.Ο θεματικός πυρήνας τους είναι η δημιουργικότητα στο σχολείο αλλά και στην προσωπική ζωή των μαθητών.Στην παραγωγή λόγου ως συνήθως τίθενται δύο ζητούμενα. Μεγάλο μέρος των απαντήσεων σε αυτά τα ζητούμενα μπορεί να αντληθεί από τα ίδια τα δοθέντα κείμενα αναφοράς

Θέμα Α

Α1. Συνοπτική απόδοση των θέσεων της Μπάρμπαρα Πομιεχόφσκα (70-80 λέξεις):

Η Μπάρμπαρα Πομιεχόφσκα υποστηρίζει πως η δημιουργικότητα δεν αφορά μόνο ενήλικες αλλά ξεκινά από τη βρεφική ηλικία, πριν ακόμη το παιδί αρχίσει να μιλάει.Υποστηρίζει ότι η δημιουργική σκέψη είναι αρχέγονη και απαραίτητη για την ανάπτυξη της γλώσσας. Επίσης, αναφέρει πως η ανθρώπινη δημιουργικότητα βασίζεται στη συνδυαστική σκέψη και αποτελεί τη βάση για την ευφυία.Τέλος καταλήγει  ότι κοινωνικοί και βιολογικοί παράγοντες, όπως η φτώχεια και η διατροφή, μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την ανάπτυξή της.

Θέμα Β

Β1. Επαλήθευση ή διάψευση προτάσεων με βάση το Κείμενο 1

Σ,Σ,Λ,Λ,Σ

Β2. Δύο γλωσσικές επιλογές που επιβεβαιώνουν το επιστημονικό ύφος του Κειμένου 1, με χωρία και αιτιολόγηση

1. Γλωσσική επιλογή: Χρήση ορισμών και επιστημονικής ορολογίας ως γνώρισμα του επιστημονικού λόγου
   Χωρίο: «Η δημιουργικότητα νοείται ως μια διαδικασία, η οποία οδηγεί σε κάποια μορφή δημιουργικής παραγωγής και χαρακτηρίζεται από πρωτοτυπία και αποτελεσματικότητα»
   Αιτιολόγηση: Η ακριβής και τεχνική διατύπωση, με επιστημονικούς όρους, δίνει εγκυρότητα, αυστηρότητα και αντικειμενικότητα  στο κείμενο.
2. Γλωσσική επιλογή: Χρήση σύνθετων και ολοκληρωμένων προτάσεων με αιτιολογική λογική και παθητική σύνταξη
   Χωρίο: «Η δυναμική σχέση της εκπαίδευσης μέσω των τεχνών με τη δημιουργικότητα έχει επιβεβαιωθεί ερευνητικά.»
3. Αιτιολόγηση: Η αναφορά σε έρευνες και η τεκμηρίωση(επίκληση στη λογική)

καθιστούν το κείμενο επιστημονικό και αξιόπιστο.

Άλλες επιλογές:ρηματικό πρόσωπο,έγκλιση,αναφορική λειτουργία της γλώσσας ..

Β3. α. Επικοινωνιακό αποτέλεσμα του τίτλου του Κειμένου 2 και πώς επιτυγχάνεται (3 μονάδες)

Ο τίτλος «Η δημιουργικότητα αρχίζει από την κούνια» προκαλεί το ενδιαφέρον και τη σκέψη του αναγνώστη, καθώς αντιπαραβάλλει την έννοια της δημιουργικότητας με την πολύ πρώιμη ηλικία των βρεφών. Η χρήση της λέξης «κούνια» (που συμβολίζει τη βρεφική ηλικία) είναι μεταφορική και προσδίδει ζωντάνια,χιούμορ,έκπληξη καθιστώντας το θέμα πιο προσιτό στο ευρύ κοινό  και ανατρεπτικό.

Β3. β. Μεταφορά της περιόδου σε αντίθετη σύνταξη και επισημάνσεις (μονάδες 7)

Αντίθετη σύνταξη:
«Οι συνθήκες εκείνες από τις οποίες επηρεάζεται αρνητικά η ανάπτυξη των δημιουργικών γνωστικών ικανοτήτων του βρέφους πρέπει, επομένως, να μελετηθούν(από μας).»

Δύο αλλαγές στο ύφος:

1. Η φράση γίνεται πιο επίσημη και τυπική,απρόσωπη,ουδέτερη.
2. Η έμφαση μετατοπίζεται από το υποκείμενο (εμείς που πρέπει να μελετήσουμε) στην αντικειμενική κατάσταση (τι πρέπει να μελετηθεί), καθιστώντας την πρόταση πιο ουδέτερη και αντικειμενική.

ΘΕΜΑ Γ

Ο ήρωας του κειμένου 3 εμφανίζεται προβληματισμένος γιατί νιώθει έντονη απογοήτευση και ψυχική κόπωση μέσα στο εργασιακό του περιβάλλον. Περιγράφει τους συναδέλφους του μεταφορικά ως «λαχανιασμένους» και με «μπαγιάτικες φάτσες», δηλαδή κουρασμένους, χωρίς ζωντάνια και κίνητρο, κάτι που του προκαλεί βάρος στην καρδιά και τον πνίγει ψυχικά. Η λέξη «ζαρώνει η καρδιά μου» εκφράζει συμβολικά αυτή την εσωτερική δυσφορία και το βάρος που αισθάνεται καθημερινά, καθώς βλέπει ότι το ίδιο αρνητικό κλίμα επικρατεί και σε άλλα γραφεία, δείχνοντας ότι πρόκειται για ένα γενικότερο φαινόμενο.

Ο προβληματισμός του εκδηλώνεται μέσα από:

1. Την παρατήρηση και την κριτική στάση απέναντι στο περιβάλλον του: Μελετά με προσοχή τις εκφράσεις και τη διάθεση των συναδέλφων του, γεγονός που δείχνει ότι αναζητά αιτίες και κατανοεί την έκταση του προβλήματος.
2. Την προσπάθεια αναζήτησης λύσης: Σκέφτεται σοβαρά να αλλάξει δουλειά, ώστε να αποφύγει το βαρετό και ψυχοφθόρο περιβάλλον («είπα ν’ αλλάξω δουλειά»). Αυτή η σκέψη δείχνει την ανάγκη του να ξεφύγει από μια κατάσταση που τον καταπιέζει.
3. Την απογοήτευση και για το μέλλον: Ακόμα και όταν επισκέπτεται τους πρωτοετείς φοιτητές, που θα περίμενε να είναι γεμάτοι ζωντάνια και όνειρα, διαπιστώνει πως και εκεί η κατάσταση είναι ίδια ή και χειρότερη. Αυτό τον κάνει να αμφιβάλλει για το αν υπάρχει ελπίδα αλλαγής.

Ο ήρωας καταλήγει στην έντονη αίσθηση ότι ίσως είναι πολύ αργά να αλλάξει επάγγελμα, καθώς δεν διαθέτει τις απαραίτητες δεξιότητες ή την ηλικία για να ξεκινήσει κάτι νέο. Παράλληλα, νιώθει παγιδευμένος ανάμεσα στην επιθυμία του για μια πιο ουσιαστική ζωή και στις πρακτικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει.

Πώς θα αντιδρούσα εγώ; Σίγουρα πιο μαχητικά και αισιόδοξα.Αρχικά θα προσπαθούσα να αλλάξω τη στάση μου απέναντι στη δουλειά, αναζητώντας νέους τρόπους να την κάνω πιο ενδιαφέρουσα. Αυτό μπορεί να γίνει  μέσα από επιμορφωτικές ευκαιρίες, όπως σεμινάρια και μαθήματα, που θα διευρύνουν τις γνώσεις μου και θα ανανεώσουν το ενδιαφέρον μου. Παράλληλα, θα έδινα μεγάλη σημασία στην ψυχική μου υγεία, προσπαθώντας να ισορροπήσω την ένταση και τις απαιτήσεις της δουλειάς με δραστηριότητες που μου προσφέρουν χαρά, ξεκούραση και ψυχική ανάταση, όπως η άθληση, η τέχνη, οι συναντήσεις με φίλους και η ενασχόληση με χόμπι.

Εάν, παρά τις προσπάθειες αυτές, η κατάσταση παρέμενε αρνητική και επηρέαζε σημαντικά την ευεξία και την ψυχική μου ισορροπία, τότε θα σκεφτόμουν σοβαρά την αλλαγή επαγγελματικής κατεύθυνσης παρά τις δυσκολίες,επειδή θεωρώ ότι η προσωπική ευτυχία και η ψυχική υγεία έχουν μεγαλύτερη αξία από την ασφάλεια ενός επαγγέλματος που με κουράζει και με απογοητεύει. Πιστεύω ότι η ζωή είναι πολύτιμη και δεν αξίζει να τη σπαταλάμε σε εργασιακούς χώρους που μας «στραγγίζουν» ενεργειακά και συναισθηματικά.

Τέλος, θα αναζητούσα στήριξη από το περιβάλλον μου — φίλους, οικογένεια ή και επαγγελματίες ψυχικής υγείας — ώστε να αντιμετωπίσω καλύτερα το στρες και τις αρνητικές σκέψεις, ώστε να πάρω τις πιο ώριμες και σωστές αποφάσεις για το μέλλον μου.

ΘΕΜΑ Δ ΤΙΤΛΟΣ:Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ,ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ..ΑΡΑ ΥΠΑΡΧΩ

1^ο ζητούμενο:Λόγοι καλλιέργειας της δημιουργικότητας στο σχολείο

• Ανάπτυξη κριτικής σκέψης και καινοτόμου προσέγγισης των προβλημάτων (λογική, πρωτοτυπία, εφευρετικότητα)
• Ενίσχυση της αυτονομίας και της πρωτοβουλίας (αυτενέργεια, ανεξαρτησία, υπευθυνότητα),πρόληψη επιθετικότητας
• Καλλιέργεια συνεργασίας και ομαδικότητας μέσω δημιουργικών δραστηριοτήτων (ομαδικό πνεύμα, αλληλεπίδραση, κοινή προσπάθεια)
• Βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας μέσω ποικίλων μεθόδων και τεχνικών (διαδραστική μάθηση, project, βιωματική εκπαίδευση),ευχάριστο κλίμα
• Προετοιμασία για το μέλλον και τις απαιτήσεις της σύγχρονης αγοράς εργασίας (ψηφιακές δεξιότητες, ευελιξία, προσαρμοστικότητα)
• Τόνωση ενδιαφέροντος για μάθηση

2^ο ζητούμενο:Τρόποι έκφρασης της δημιουργικότητας στην προσωπική ζωή

• Ενασχόληση με τις τέχνες και την πολιτιστική δημιουργία (μουσική, ζωγραφική, θέατρο, λογοτεχνία)
• Ανάπτυξη προσωπικών χόμπι και καινοτόμων ιδεών (εφευρέσεις, χειροτεχνίες, νέα ενδιαφέροντα)
• Χρήση τεχνολογικών μέσων για δημιουργία και επικοινωνία (ψηφιακά μέσα, προγραμματισμός, social media)
• Προώθηση της συναισθηματικής έκφρασης και αυτογνωσίας μέσω της δημιουργίας (εκτόνωση συναισθημάτων, ψυχολογική ευεξία)
• Συμμετοχή σε ομάδες και κοινότητες με κοινά ενδιαφέροντα (workshops, κλαμπ, εθελοντισμός)

Αχιλλέας Μπουλογεώργος

Απόστολος Σουλιμέτσης

Αναστασία Κομματά

Θάνος Μπουλογεώργος, φιλόλογοι

 Φροντιστηριακός Όμιλος Διάκριση-Στόχος, Καποδιστρίου 10