Παγκόσμια Ημέρα Τροφίμων και Διατροφής 16 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2025: Η τροφή στην υπηρεσία της βιώσιμης ανάπτυξης

Η Παγκόσμια Ημέρα Τροφίμων και Διατροφής, που τιμάται κάθε Οκτώβριο, δεν
είναι απλώς ένας εορτασμός της αφθονίας ή της γαστρονομίας· είναι μια υπενθύμιση
ευθύνης. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO), σε συνεργασία με
τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO), αναδεικνύει τη σημασία της ασφάλειας
τροφίμων, της σωστής διατροφής και της βιώσιμης διαχείρισης των πόρων ως
θεμελιώδη στοιχεία για το μέλλον του πλανήτη.

Η φετινή θεματολογία συνδέεται άμεσα με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης
(Sustainable Development Goals – SDGs) του ΟΗΕ, και ιδιαίτερα με:
• SDG 2 – Μηδενική Πείνα (Zero Hunger),
• SDG 3 – Καλή Υγεία και Ευημερία (Good Health and Well-being),
• SDG 12 – Υπεύθυνη Κατανάλωση και Παραγωγή (Responsible Consumption
and Production),
• και SDG 13 – Δράση για το Κλίμα (Climate Action).
Οι στόχοι αυτοί αποτελούν ένα ενιαίο πλαίσιο που ενώνει την επιστήμη των
τροφίμων, τη γεωργική παραγωγή, τη δημόσια υγεία και τη διατροφική εκπαίδευση.
Γιατί η τροφή δεν είναι μόνο θρεπτικό αγαθό — είναι μοχλός κοινωνικής ισότητας,
περιβαλλοντικής ευθύνης και οικονομικής ανάπτυξης.

Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, το σύστημα τροφίμων βρίσκεται σε σταυροδρόμι.
Ενώ παράγεται τροφή ικανή να θρέψει ολόκληρο τον πλανήτη, εκατομμύρια
άνθρωποι εξακολουθούν να υποσιτίζονται, ενώ παράλληλα αυξάνεται ο αριθμός
εκείνων που πάσχουν από παχυσαρκία και ασθένειες σχετιζόμενες με τη διατροφή.
Η κλιματική αλλαγή, οι απώλειες στη γεωργική παραγωγή, η σπατάλη τροφίμων και
η αποξένωση του καταναλωτή από τον παραγωγό συνθέτουν μια παγκόσμια
πρόκληση που απαιτεί συλλογική δράση.

Η επιστήμη και η τεχνολογία τροφίμων διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην
επίτευξη των SDGs: από την ανάπτυξη βιώσιμων συστημάτων παραγωγής, την αξιοποίηση παραπροϊόντων, τη βελτίωση της διατροφικής αξίας και ασφάλειας, έως τη δημιουργία καινοτόμων μεθόδων επισήμανσης όπως το Nutri-Score, που βοηθούν τον καταναλωτή να κάνει πιο υγιεινές επιλογές.

Η Ελλάδα, με την παράδοση της Μεσογειακής Διατροφής, μπορεί να αποτελέσει
πρότυπο εφαρμογής των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης σε τοπικό επίπεδο. Μέσα
από την ενίσχυση των τοπικών προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ, τη στήριξη της μικρής
αγροδιατροφικής παραγωγής και τη σύνδεση της επιστημονικής γνώσης με την
τοπική κοινωνία, μπορεί να επιτευχθεί ένα μοντέλο διατροφικής αυτάρκειας και
υγείας που σέβεται το περιβάλλον και τον άνθρωπο.
Η Παγκόσμια Ημέρα Τροφίμων και Διατροφής δεν είναι απλώς μια ημερομηνία στο
ημερολόγιο. Είναι ένα κάλεσμα προς όλους —πολίτες, παραγωγούς, επιστήμονες,
εκπαιδευτικούς και φορείς— να συνεργαστούν για ένα σύστημα τροφίμων που τρέφει
χωρίς να εξαντλεί, που προάγει την υγεία χωρίς να καταστρέφει το περιβάλλον, και
που ενισχύει τις τοπικές κοινωνίες μέσα από την υπευθυνότητα και τη γνώση.
Γιατί η τροφή δεν είναι μόνο ενέργεια για το σώμα· είναι πολιτισμός, είναι ταυτότητα
και μέλλον, είναι η βάση της ζωής, της ειρήνης και της βιωσιμότητας.

Αθανάσιος Μανούρας
Καθηγητής Χημείας Τροφίμων

Πρόεδρος Τμήματος Διαιτολογίας & Διατροφολογίας

Διευθυντής Εργαστηρίου Χημείας, Βιοχημείας και Τεχνολογίας Τροφίμων.

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας