Η πανσέληνος του Αυγούστου και ο θρύλος του οξύρρυγχου
Και η Σελήνη, αργή και μεγαλόπρεπη, θα σηκωθεί κι απόψε στον ουρανό. Θα φωτίσει βουνά και πεδιάδες, ακρογιάλια και βεράντες, με το γνώριμο φως της – εκείνο το μεταξένιο, που τον Αύγουστο γίνεται πιο καθαρό, πιο βαθύ, σχεδόν μελαγχολικό. Όμως απόψε δεν είναι οποιαδήποτε πανσέληνος.
Είναι η πανσέληνος του Αυγούστου. Η πιο λαμπερή του χρόνου. Η πιο φορτισμένη – με ιστορίες, έρωτες, προσμονές, τραγούδια και νυχτερινές σιλουέτες που χάνονται πίσω από πέτρινα σοκάκια και ήσυχα κύματα.
Στους ιθαγενείς της Αμερικής, το φεγγάρι αυτό είχε όνομα: το αποκαλούσαν «Sturgeon Moon» – «Φεγγάρι του Οξύρρυγχου». Γιατί τότε, ακριβώς την εποχή της Αυγουστιάτικης πανσελήνου, έβγαιναν στα νερά για να ρίξουν τα δίχτυα τους. Ήταν η εποχή του μεγάλου ψαριού.
Ο οξύρρυγχος — ή μουρούνα, όπως την ξέρουμε στα μέρη μας — δεν είναι απλώς ένα ψάρι. Είναι ένα ζωντανό απολίθωμα. Ένα πλάσμα σχεδόν μυθικό, από εκείνα που μοιάζουν να έχουν βγει κατευθείαν από το παρελθόν της Γης. Με μήκος που μπορεί να ξεπερνά τα τέσσερα μέτρα και βάρος που θυμίζει μικρό αυτοκίνητο, μπορεί να ζήσει έως και 100 χρόνια – περισσότερα απ’ όσα αντέχει να θυμηθεί ένας άνθρωπος.
Κολυμπά στα σκοτεινά νερά των μεγάλων ποταμών και των εκβολών, από τον Δούναβη και τη Μαύρη Θάλασσα, μέχρι τις απέραντες λίμνες και τα ποτάμια της Βόρειας Αμερικής. Και όμως, αυτός ο ήρεμος τιτάνας του νερού, που χάριζε τροφή και ιστορίες στους παλιούς λαούς, σήμερα απειλείται. Παγκοσμίως, τα περισσότερα είδη του βρίσκονται στο χείλος της εξαφάνισης – θύματα της υπεραλίευσης, της ρύπανσης και της καταστροφής των ενδιαιτημάτων του.
Έτσι απόψε, καθώς το φεγγάρι υψώνεται αργά και σιωπηλά στον ουρανό, θα φωτίσει και μια απουσία: εκείνη ενός είδους που χάνεται. Ενός ψαριού που κάποτε χόρευε στα νερά του Αυγούστου, και που σήμερα χρειάζεται τη μνήμη, τη φροντίδα και την προστασία μας για να συνεχίσει να υπάρχει.
Το φεγγάρι θα ανέβει ψηλά. Θα το δουν οι ερωτευμένοι, οι ξενύχτηδες, οι μοναχικοί, οι ρομαντικοί. Λίγοι όμως θα θυμηθούν τον οξύρρυγχο. Αλλά εκείνος, κάπου βαθιά, θα συνεχίζει να υπάρχει – σιωπηλός και αρχαίος, όπως το φως της Σελήνης.
