Διατηρήστε ψυχραιμία και κρατήστε μετρητά”: το μήνυμα της ΕΚΤ προς τα νοικοκυριά»

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δημοσίευσε μελέτη με τίτλο Keep calm and carry cash, όπου αναδεικνύει τον ρόλο των χαρτονομισμάτων σε περιόδους κρίσεων. Παρότι η καθημερινή χρήση ψηφιακών πληρωμών αυξάνεται, η ΕΚΤ σημειώνει ότι τα μετρητά παραμένουν κρίσιμο εργαλείο σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης, καθώς δεν εξαρτώνται από ηλεκτρονικά δίκτυα ή ιδιωτικούς παρόχους.

Η μελέτη καταγράφει πως σε τέσσερις μεγάλες κρίσεις —την ελληνική κρίση του 2015, την πανδημία, τον πόλεμο στην Ουκρανία και ένα πρόσφατο μπλακ άουτ στην Ιβηρική Χερσόνησο— οι πολίτες στράφηκαν έντονα σε μετρητά. Χαρακτηριστικό είναι ότι τον Ιούνιο του 2015 η καθαρή έκδοση τραπεζογραμματίων στην Ελλάδα ξεπέρασε τα 300 εκατ. ευρώ σε μία ημέρα, ενώ στην πανδημία αυξήθηκαν κατά 140 δισ. ευρώ σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η ΕΚΤ δεν θέτει κανένα υποχρεωτικό όριο για μετρητά στο σπίτι. Η σύσταση είναι να υπάρχει ένα μικρό «μαξιλάρι ανάγκης», ικανό να καλύψει βασικές δαπάνες για 48 έως 72 ώρες, ώστε τα νοικοκυριά να παραμείνουν λειτουργικά σε περίπτωση βλάβης δικτύου ή κρίσης. Σε ορισμένα κράτη-μέλη, όπως η Ολλανδία και η Αυστρία, υιοθετήθηκαν οδηγίες που προτείνουν περίπου 70–100 ευρώ ανά άτομο.

Στην Ελλάδα δεν υπάρχει αντίστοιχη οδηγία· παραμένει μόνο το όριο των 500 ευρώ για πληρωμές σε επιχειρήσεις, όπου κάθε συναλλαγή άνω αυτού πρέπει να γίνεται ηλεκτρονικά.

Για τα τα Τρίκαλα, η σύσταση μεταφράζεται σε προετοιμασία για πιθανές διακοπές ρεύματος ή τεχνικές βλάβες. Ένα ποσό μετρητών στο σπίτι μπορεί να καλύψει ανάγκες όπως αγορά τροφίμων ή καυσίμων για μερικές ημέρες. Δεν πρόκειται για αντικατάσταση των καρτών ή των ηλεκτρονικών συναλλαγών, αλλά για μια συμπληρωματική ασφάλεια.

Τι να προσέξετε

• Δεν υπάρχει νέο πλαφόν από την ΕΚΤ· πρόκειται για προτροπή ετοιμότητας.
• Διατηρείτε μετρητά μόνο σε λογικά επίπεδα, ανάλογα με τις ανάγκες του νοικοκυριού.
• Για αγορές άνω των 500 ευρώ προς επιχειρήσεις, ισχύει υποχρεωτικά ηλεκτρονική πληρωμή.
• Ελέγχετε πάντα τις επίσημες πηγές για αλλαγές στη νομοθεσία.

Πηγή: Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα