Από τη Φαρκαδόνα στο διεθνές προσκήνιο της επιστήμης και της καινοτομίας
Η ιστορία του Γιάννη Παπακωνσταντίνου είναι μια εμπνευσμένη διαδρομή από τα χώματα της Φαρκαδόνας ως τα εργαστήρια αιχμής του Λονδίνου και του CERN. Με καταγωγή από μία από τις παλαιότερες οικογένειες της περιοχής, ο Γιάννης κουβαλά μέσα του τις ρίζες και τις αξίες μιας κοινότητας που τίμησε με τον τρόπο της την παράδοση, την εργασία και την πίστη.
Ο προπάππος του υπήρξε ο πρώτος ιερέας στον Ιερό Ναό Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου της Φαρκαδόνας, ενώ ο παππούς του, επίσης Γιάννης, ήταν ο πρώτος αρτοποιός του χωριού. Ο φούρνος της οικογένειας έκλεισε το 1962, αλλά η φλόγα της δημιουργίας και της προσφοράς παρέμεινε αναμμένη.
Ο Γιάννης στο νηπιαγωγείο της Φαρκαδόνας.
Η μαθητική διαδρομή του Γιάννη ξεκίνησε στο Νηπιαγωγείο της Φαρκαδόνας, όπου έμαθε την αλφαβήτα, μέτρησε ως το εκατό και έκανε τους πρώτους του φίλους. Όσα θεμέλια δεν φαίνονται με γυμνό μάτι, εκεί μπήκαν: χαρακτήρας, προσωπικότητα, συνεργατικότητα.
Από τη Φαρκαδόνα… στο UCL και το CERN
Σήμερα, ο Γιάννης Παπακωνσταντίνου είναι Καθηγητής Φωτονικής και Νανοκατασκευών στο University College London (UCL) και επικεφαλής του Εργαστηρίου Καινοτομιών Φωτονικής. Στο κέντρο του ερευνητικού του έργου βρίσκονται οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η βιωσιμότητα και η επίτευξη μηδενικού αποτυπώματος άνθρακα – με ειδίκευση σε τεχνολογίες όπως η ακτινοβολούμενη ψύξη, τα έξυπνα θερμοχρωμικά παράθυρα, οι νανομηχανικές επιφάνειες και η υπερηχογραφική απεικόνιση.
Με την ερευνητική του ομάδα στο University College London.
Πριν την ακαδημαϊκή του εξέλιξη στο UCL (Λέκτορας το 2011, Αναπληρωτής Καθηγητής το 2015, Καθηγητής το 2018), υπήρξε υπότροφος στο CERN και ερευνητικός συνεργάτης στο Sharp Laboratory of Europe, καταθέτοντας πλήθος διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας για καινοτομίες στην οπτική τεχνολογία.
Είναι επίσης συνιδρυτής της Echopoint Medical, μίας spin-off εταιρείας του UCL που στοχεύει στην επανάσταση της επεμβατικής καρδιολογίας.
Επιστημονικές διακρίσεις και ερευνητικό έργο
Ο Γιάννης έχει εξασφαλίσει πάνω από 8 εκατομμύρια λίρες σε ερευνητικές χρηματοδοτήσεις, με 12 κύριες επιχορηγήσεις ως Πρωτεύων Ερευνητής – ανάμεσά τους τέσσερις από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ERC). Έχει δημοσιεύσει σε επιστημονικά περιοδικά κορυφαίας εμβέλειας όπως Nature Photonics, Advanced Materials, Nano Letters, κ.ά., με πάνω από 5.200 αναφορές, h-index 41 και 14 διπλώματα ευρεσιτεχνίας.
Ανάμεσα στις σημαντικότερες ερευνητικές του επιχορηγήσεις:
- Ανάπτυξη ακτινοβολούμενων ψυχόμενων πάνελ κενού (ERC-AdG-2023)
- Έξυπνες επιφάνειες με την υποστήριξη της Jaguar Land Rover
- Μαζικής παραγωγής υαλοπίνακες για ψύξη χωρίς ρεύμα (ERC-PoC)
- Αυτοκαθαριζόμενες επιστρώσεις για ηλιακή ενέργεια σε Ινδία & Βραζιλία
Διδασκαλία – Καθοδήγηση – Εμπνευσμένος Μέντορας
Ο Γιάννης έχει επιβλέψει πάνω από 25 διδακτορικούς φοιτητές και 11 μεταδιδακτορικούς ερευνητές, προωθώντας διεθνείς συνεργασίες και φιλοξενώντας ερευνητές από 15+ εθνικότητες. Τα μαθήματά του περιλαμβάνουν από Μαθηματικά και Οπτοηλεκτρονική, μέχρι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Για την προσφορά του στη διδασκαλία και την υποστήριξη νέων επιστημόνων, έχει βραβευτεί και προταθεί επανειλημμένα ως Καλύτερος Επιβλέπων στο UCL.
Θεσμική συμβολή – Δημόσια Επιστήμη – Διεθνής Δράση
Εκτός του εργαστηρίου, ο Γιάννης υπηρετεί ως:
- Μέλος του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA)
- Μέντορας της Royal Academy of Engineering
- Σύμβουλος για το Africa Prize for Engineering Innovation
- Πρέσβης της ΕΕ για το Κλίμα
Έχει συμμετάσχει σε δεκάδες διεθνείς εκθέσεις, σεμινάρια και επιστημονικές διοργανώσεις, και έχει προβληθεί από ΜΜΕ όπως το BBC Radio, το Forbes, το The Telegraph, κ.ά.
Ένας Φαρκαδόνιος του κόσμου
Ο Γιάννης Παπακωνσταντίνου δεν είναι απλώς ένας επιτυχημένος επιστήμονας. Είναι ένας άνθρωπος που κουβαλά τη Φαρκαδόνα στην καρδιά του, που σέβεται την οικογενειακή του ιστορία και προσπαθεί να επιστρέψει στην κοινωνία όσα η ζωή του χάρισε.
