Ένας Τρικαλινός ομογενής απασχολεί κινηματογραφικά τους Αμερικανούς κριτικούς

Πλώρη για μια υποψηφιότητα – έκπληξη στα Οσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας βάζουν τα «Μήλα» του Χρήστου Νίκου, ο οποίος, σε συνεργασία με τον Σταύρο Ράπτη, έθεσε το πλαίσιο ενός ιδιαίτερα πρωτότυπου και βαθιά αλληγορικού σεναρίου, βλέποντας, εκτός από την ποιοτική αρτιότητα, το τάιμινγκ της κυκλοφορίας να τον δικαιώνει: Μια αναφορά σε υποθετική πανδημία -που αποτελεί ένα σκέλος του σεναρίου- σε μια περίοδο όπου μια άλλη πανδημία άλλαξε την καθημερινότητα και διατάραξε τις ισορροπίες παγκοσμίως.

Η ταινία συγκέντρωσε τις καλύτερες κριτικές στα διεθνή φεστιβάλ και η βραβευμένη με Οσκαρ ηθοποιός Κέιτ Μπλάνσετ (Cate Blanchett) ανέλαβε εκτελεστική παραγωγός (Executive Producer) δίνοντας αύρα… Χόλυγουντ σε μια κινηματογραφική δημιουργία που μιλάει στις καρδιές των θεατών σε 50 χώρες, έχοντας ήδη ξεπεράσει κάθε αρχική προσδοκία.

Η ταινία ‘εχει  προβληθεί διαδικτυακά την Κυριακή 17 Ιανουαρίου

Μιλώντας στον «Εθνικό Κήρυκα» («Ε.Κ.») ο Σταύρος Ράπτης αναφέρεται στην πορεία μέχρι τον προθάλαμο των Οσκαρ αλλά και το πραγματικό ζητούμενο μιας κινηματογραφικής προσπάθειας η οποία θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια.

«Εθνικός Κήρυκας»: Κύριε Ράπτη, κατ’ αρχήν, διαβάζοντας περί πανδημίας στην υπόθεση της ταινίας, αυτομάτως αναρωτηθήκαμε εάν τελικά έχει κάποια σχέση και με τη χρονική περίοδο κυκλοφορίας της ταινίας.

Σταύρος Ράπτης: Οπως αντιλαμβάνεστε, το σενάριο έχει γραφτεί αρκετά χρόνια νωρίτερα. Η ιδέα αυτή έχει συλληφθεί εδώ και έξι χρόνια. Μας πήρε ενάμιση χρόνο να τελειώσουμε το σενάριο, καθώς η συγγραφή γινόταν παράλληλα με άλλες δουλειές. Στη συνέχεια, χρειαστήκαμε και κάποιο χρονικό διάστημα για να εγκριθεί η χρηματοδότηση. Αρα λοιπόν, το γεγονός ότι κυκλοφόρησε την περίοδο της πανδημίας, ήταν καθαρή σύμπτωση.

«Ε.Κ.»: Πώς γεννήθηκε η ιδέα να πάτε σε ένα σενάριο το οποίο ξεφεύγει αρκετά από τα ελληνικά δεδομένα, σε όλους τους τομείς;

Στ. Ράπτης: Θέλαμε η ιστορία να είναι παγκόσμια και να αφορά θεατές σε οποιαδήποτε χώρα, να μην έχει στοιχείο συγκεκριμένης χώρας. Ουσιαστικά είναι μια αλληγορία, μια μεταφορά που μπορεί να την καταλάβει, παντού στον κόσμο, οποιοσδήποτε θεατής. Δεν ήταν στόχος να επιλέξουμε μια απρόσωπη πόλη και περίοδο, αλλά αυτό βοήθησε αρκετά την ιστορία. Στο τέλος καταλάβαμε ότι δεν υπήρχε λόγος να προσδιορίζεται ο τόπος και ο χρόνος.

«Ε.Κ.»: Πού βασίστηκε η ιδέα του σεναρίου και ποιοι είναι οι στόχοι σας απέναντι στον θεατή;

Στ. Ράπτη: Ηταν μια ιδέα του Χρήστου Νίκου, που είναι ο σκηνοθέτης της ταινίας και με τον οποίο γράψαμε μαζί το σενάριο. Η πρώτη ιδέα που παρέμεινε μέχρι το τέλος είναι το ερώτημα για το κατά πόσον μπορεί ένας άνθρωπος να ξεπεράσει τις αναμνήσεις του, εάν οι αναμνήσεις τον προσδιορίζουν και μπορεί να τις αφήσει πίσω. Με βάση αυτό, κάναμε και όλη τη συνθήκη της πανδημίας: Μια πανδημία κατά την οποία οι άνθρωποι πλέον παθαίνουν αμνησία από κάτι, σαν τη σημερινή πανδημία που ζούμε. Σε αυτό το πλαίσιο, ένας άνθρωπος που έχει υποστεί αμνησία προσπαθεί να ξανακερδίσει τις αναμνήσεις του, με βάση ένα πρόγραμμα που προτείνει το νοσοκομείο όπου νοσηλεύεται. Ο τίτλος της ταινίας (σ.σ. «Μήλα») είναι φαινομενικά αρκετά μακριά από την ιστορία, αλλά συνδέεται, γιατί ο πρωταγωνιστής έχει συνήθεια να τρώει μήλα, που βοηθάνε μεταξύ άλλων και την μνήμη.

«Ε.Κ.»: Ξεκινάτε λοιπόν το σενάριο μιας ταινίας, που θέλετε να απευθυνθεί σε ένα διεθνές κοινό. Είχατε ως στόχο -έστω κρυφό- να διεκδικήσετε μια υποψηφιότητα στα Οσκαρ;

Στ. Ράπτης: Οχι, ποτέ, δεν είχαμε τέτοια πρόθεση. Κάθε ταινία το θέλει, αλλά δεν ήταν αντικειμενικός στόχος. Θεωρώ ότι ήταν και σύμπτωση, λόγω της πανδημίας αλλά και λόγω της επιλογής της ταινίας στο Φεστιβάλ Βενετίας. Η προβολή ήταν στην τελετή έναρξης. Αυτό αποτέλεσε «όχημα» για να ακουστεί περισσότερο και να βρει διανομείς σε άλλες χώρες. Τα δικαιώματα έχουν αγοραστεί σε 50 χώρες προς το παρόν. Ηταν κάτι που δεν φανταζόμασταν ότι θα συνέβαινε.

«Ε.Κ.»: Μέσα σε όλα, ανέλαβε εκτελεστική παραγωγός ένα ηχηρότατο όνομα: Η Κέιτ Μπλάνσετ. Πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία;

Στ. Ράπτης: Η Κέιτ Μπλάνσετ είδε την ταινία στη Βενετία. Ζήτησε από τον Χρήστο Ράπτη να μιλήσουν και να κανονίσουν ένα ραντεβού. Ουσιαστικά, ενδιαφέρθηκε να μπει παραγωγός στην ταινία και να αναλάβει την προώθησή της στην Αμερική, τόσο για την υποψηφιότητα, όσο και για την προβολή της στις κινηματογραφικές αίθουσες. Εχει ήδη ξεκινήσει την προώθηση με συνεντεύξεις και ό,τι άλλο προβλέπεται. Αυτό ήταν επίσης κάτι εντελώς απρόσμενο για εμάς.

«Ε.Κ.»: Αυτή τη στιγμή σε ποιο στάδιο επιλογής βρίσκεται η ταινία και πόσο μακρύς είναι ο δρόμος για το Οσκαρ;

Στ. Ράπτης: Ασφαλώς δεν έχει κλείσει ακόμα, πρόκειται για μια διαδικασία που είναι ακόμα ανοικτή. Αυτή τη στιγμή είναι 140 ταινίες και θα επιλεγούν οι 10 που θα προχωρήσουν μέχρι και την τελική επιλογή των 5, που θα είναι υποψήφιες στα Οσκαρ. Η εποχή που τα μέλη της Ακαδημίας θα αρχίσουν να ψηφίζουν πλησιάζει. Θα ανακοινωθούν οι 10 και κατόπιν οι τελικές υποψηφιότητες.

«Ε.Κ.»: Είναι τελικά η δυσκολία χρηματοδότησης των παραγωγών το βασικό πρόβλημα για την ανάδειξη του ελληνικού κινηματογράφου στο εξωτερικό;

Στ. Ράπτης: Δεν θεωρώ ότι είμαστε πίσω από άποψη δυνατοτήτων. Την τελευταία 15ετία είδαμε πολλές ελληνικές ταινίες να έχουν βραβευτεί σε Φεστιβάλ, να έχουν αγοραστεί για να προβληθούν σε άλλες χώρες. Το πρόβλημα όμως είναι πως στην πλειοψηφία τους είναι μικρότερες παραγωγές και άρα λιγότερο πλούσιες σε εικόνα και δυναμική. Μην ξεχνάμε ότι και τα ελληνικά είναι γενικά μια δύσκολη γλώσσα για το διεθνές κοινό, ακόμη και μέσα από τις ερμηνείες των ηθοποιών. Αναμφίβολα όμως το δυναμικό υπάρχει. Οι δυσκολίες έγκεινται στη χρηματοδότηση της παραγωγής αλλά και τις επιδοτήσεις από το Κράτος.

“Ε.Κ.” Υπάρχει στα σκαριά και νέα ταινία μεγάλου μήκους, μετά τα “Μήλα”;

Σ.Ρ. Ναι, αυτήν την στιγμή έχουμε ξεκινήσει το σενάριο. Βρισκόμαστε στα μέσα της συγγραφής. Είναι η ίδια ομάδα, με την προσθήκη ενός Άγγλου σεναριογράφου. Αν όλα πάνε καλά με την πανδημία και το χρηματοοικονομικό πλάνο, τον επόμενο χειμώνα θα ξεκινήσουμε γυρίσματα.

“Ε.Κ.” Κλείνοντας, να αναφέρουμε και κάποια στοιχεία για την προσωπική σου σταδιοδρομία…

Σ.Ρ. Εγώ γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Πάτρα, μέχρι που τελείωσα το σχολείο. Πήγα στην Αθήνα για σπουδές πάνω στον κινηματογράφο. Δουλεύω πάνω σε ταινίες και σειρές. Η βασική μου δουλειά είναι casting director σε ταινίες και διαφημίσεις. Γίνονται και αυτά παράλληλα αλλά σε μικρότερο βαθμό.

Θετικές κριτικές από τα ΜΜΕ

Τα «Μήλα» είναι συμπαραγωγή Ελλάδας, Πολωνίας, Σλοβενίας και υποστηρίζεται από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου. Σύμφωνα με την πρόσφατη πρόβλεψη του περιοδικού Variety, τα «Μήλα» ανεβαίνουν στη 16η θέση ανάμεσα σε ταινίες από 70 χώρες, που φιλοδοξούν να ακουστούν στην πεντάδα των υποψηφίων για το Όσκαρ Διεθνούς Ταινίας, ενώ το περιοδικό The Hollywood Reporter έχει τα «Μήλα» ανάμεσα στις τρεις καλύτερες ξενόγλωσσες ταινίες του 2020.

Ερμηνεύουν ο Άρης Σερβετάλης, η Σοφία Γεωργοβασίλη, η Άννα Καλαϊτζίδου και ο Αργύρης Μπακιρτζής.