Άνοιξε ο ασκός του Αιόλου στον αθλητισμό

Η υπόθεση της σεξουαλικής κακοποίησης της Σοφίας Μπεκατώρου το μακρινό 1998 στάθηκε η αφορμή για να ανοίξει ο ασκός του Αιόλου όχι μόνο για τις σεξουαλικές επιθέσεις και τους βιασμούς, την άσκηση λεκτικής και σωματικής βίας από τα ισχυρότερα προς τα ασθενέστερα μέλη της αθλητικής «οικογένειας», αλλά και για τα οικονομικά σκάνδαλα, την κακοδιαχείριση και τη διασπάθιση δημόσιου και ευρωπαϊκού χρήματος εντός των αθλητικών ομοσπονδιών. Κι όλα αυτά, με την ανοχή ή καλύτερα με τη στήριξη πολιτικών, γενικών γραμματέων, βουλευτών, υφυπουργών και υπουργών, κυβερνήσεων ολόκληρων!

Οι καταγγελίες του Νίκου Κακλαμανάκη για οικονομικές ατασθαλίες στην Ελληνική Ιστιοπλοϊκή Ομοσπονδία δεν έπεσαν ως κεραυνός εν αιθρία, και βέβαια δεν είναι οι μοναδικές που καταγράφονται από αθλητή εγνωσμένης αξίας σε βάρος των διοικούντων του αθλήματος που διακρίνεται ή διακρίθηκε. Τα ίδια έχουν γίνει στον στίβο, στην άρση βαρών, στην ποδηλασία, στην πυγμαχία, σε όλα τα αθλήματα που εκπροσωπούνται τα εθνικά χρώματα σε Ολυμπιάδες και παγκόσμια πρωταθλήματα, που υπάρχουν επιδοτήσεις και χορηγοί, που υπάρχουν φίλαθλοι με αγοραστική δύναμη αλλά και… ψήφοι.

Ο Νίκος Κακλαμανάκης, η Σοφία Μπεκατώρου, ο Παναγιώτης Μάντης και άλλοι ολυμπιονίκες στην ιστιοπλοΐα είχαν μιλήσει και στο παρελθόν σε βάρος της Ομοσπονδίας και των μελών της, χρεώνοντάς τους αλαζονική συμπεριφορά σε βάρος των αθλητών, ειδική μεταχείριση σε συγκεκριμένους αθλητές και προπονητές, κατάχρηση εξουσίας αλλά και διαφθορά. «Ζητούμε να γκρεμίσετε τείχη διαφθοράς, τείχη κατάχρησης εξουσίας και διασπάθισης δημοσίου χρήματος», είχε πει το 2019 στην ειδική κοινοβουλευτική επιτροπή μορφωτικών υποθέσεων ο Νίκος Κακλαμανάκης, στρέφοντας τα βέλη του κατά του επί 24ετίας προέδρου της ΕΙΟ, Αντώνη Δημητρακόπουλο. Ο κ. Δημητρακόπουλος εκλέχθηκε για πρώτη φορά το 1997 και παραμένει μέχρι σήμερα ο απόλυτος άρχων του αθλήματος, καθώς στις τελευταίες εκλογές εξελέγη παμψηφεί!

Και βέβαια, δεν είναι ο μόνος… μαθουσάλας αθλητικός παράγοντας της ελληνικής πραγματικότητας. Ο κανόνας, και όχι η εξαίρεση, θέλει τους προέδρους στον αθλητισμό να έχουν καθίσει αρκετά χρόνια στην καρέκλα. Ο Γιώργος Βασιλακόπουλος εξελέγη πρώτη φορά πρόεδρος της ΕΟΚ (μπάσκετ) το 1998, κι ενώ ήταν μέλος της διοίκησης αρκετά χρόνια, και με μικρά διαλείμματα –διατέλεσε πρόεδρος της FIBA Europe την οκταετία 2002-2010– παραμένει στο τιμόνι του μπάσκετ μέχρι σήμερα. Ο πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ξιφασκίας, Μανώλης Κατσιαδάκης, βρίσκεται στον θώκο του από το 1989! Ο πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ιππασίας, Ισίδωρος Κούβελος, κρατά τα ηνία του αθλήματος από το 2001, για 20 συναπτά έτη! Ο πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Αντισφαίρισης, ο γνωστός πολιτικός μηχανικός, Σπύρος Ζαννιάς, είναι 25 χρόνια πρόεδρος, ενώ ο σημερινός γ.γ. του ΣΕΓΑΣ, Βασίλης Σεβαστής, είναι συνυφασμένος με τον στίβο στη χώρα καθώς διατέλεσε πρόεδρός του από το 1997 μέχρι το 2011, για να μεταφερθεί στη θέση του γ.γ. την οποία κατέχει μέχρι σήμερα.

Παλαιότερος όλων, ο ισχυρός άνδρας της Κολυμβητικής Ομοσπονδίας Ελλάδας, Δημήτρης Διαθεσόπουλος, που ανεδείχθη για πρώτη φορά πρόεδρος στην Ομοσπονδία –τότε ΕΚΟΦ– το 1984! Ωστόσο η τετραετής απουσία του την περίοδο 1990-94 του στερεί τα πρωτεία του προέδρου με τα περισσότερα χρόνια στην πλάτη, καθώς προηγείται ο κ. Κατσιαδάκης, με 32 χρόνια, και ακολουθεί ο κ. Διαθεσόπουλος με 30…

Όλοι οι παραπάνω βρέθηκαν στο στόχαστρο του νυν υπουργού Λευτέρη Αυγενάκη, ο οποίος πριν από ένα χρόνο έφερε στη Βουλή νομοσχέδιο που αφορούσε στα όρια ηλικίας και στον χρόνο θητείας των διοικήσεων των αθλητικών Ομοσπονδιών. Τον Σεπτέμβρη έγινε νόμος τους κράτους μόνο με τις κυβερνητικές ψήφους και, σύμφωνα με αυτόν, α) το ηλικιακό όριο για τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων των ομοσπονδιών και σωματείων έπεσε από τα 71 στα 70 έτη ώστε να εναρμονιστεί πλήρως με την Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ). β) Δεν επιτρέπεται να εκλεγεί Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου αθλητικής ομοσπονδίας όποιος έχει συμπληρώσει τρεις συνολικά πλήρεις ή μερικές θητείες στο αξίωμα αυτό. γ) Δεν επιτρέπεται να εκλεγεί Αντιπρόεδρος, Γραμματέας ή Ταμίας του Διοικητικού Συμβουλίου αθλητικής ομοσπονδίας, όποιος έχει εκλεγεί σε οποιοδήποτε από τα αξιώματα αυτά δύο συνεχόμενες φορές, πλήρους ή μερικής θητείας. Πρόσωπο που έχει υπηρετήσει επί δύο συνεχόμενες θητείες σε οποιοδήποτε από τα αξιώματα του προηγούμενου εδαφίου, δύναται να επανεκλεγεί σε τέτοια θέση εφόσον μεσολαβήσει χρονική περίοδος δύο ετών.

Κράτος εν κράτει

Τι συμβαίνει τελικά στις ελληνικές αθλητικές ομοσπονδίες; Την απάντηση τη δίνει ένας άνθρωπος που γνωρίζει πολύ καλά τα του ελληνικού αθλητισμού, η Ολυμπιονίκης και Αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης, Βούλα Πατουλίδου: «Άβατο! Οι ελληνικές ομοσπονδίες είναι άβατο και υπεύθυνες για κάθε είδους κακοποίηση», είπε η κα Πατουλίδου σε πρόσφατη παρέμβασή της σε ραδιοφωνικό σταθμό της Θεσσαλονίκης, αναφέροντας μάλιστα τη δική της εμπειρία από τη σύγκρουση με την ηγεσία του στίβου το 1992. «Πολλοί αθλητές δεν είχαμε πληρωθεί λόγω των οικονομικών ζητημάτων που αντιμετώπισε ο ΣΕΓΑΣ. Ζήτησα διαχειριστικό έλεγχο στο ΣΕΓΑΣ και με είχαν για 2 χρόνια σε “μαύρη” λίστα», είπε η χρυσή Ολυμπιονίκης της Βαρκελώνης.

Η διοργάνωση που κόστισε 10 φορές ακριβότερα

Για τον στίβο και την κακοδιαχείριση σε διοργανώσεις και στα της Ομοσπονδίας έχουν γραφτεί πολλά κατά καιρούς. Ως «αρχηγός των αθλημάτων» παίρνει τη μερίδα του λέοντος από τις κρατικές επιχορηγήσεις, διοργάνωσε ή συνδιοργάνωσε μεγάλες αθλητικές εκδηλώσεις στο παρελθόν, ανάμεσά τους το παγκόσμιο πρωτάθλημα ΑΘΗΝΑ 1997, μια διοργάνωση που κόστισε 10πλάσια του προϋπολογισμού της, οι υπεύθυνοι βρέθηκαν ενώπιον της Δικαιοσύνης και χρειάστηκαν διαδοχικές αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου για να αθωωθούν.

Σύμφωνα με το πόρισμα των ελεγκτών του υπ. Οικονομικών και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, από τους ελέγχους που διενήργησαν προέκυψε ότι το κόστος της διοργάνωσης υπερέβη περίπου 10 φορές τον αρχικό προϋπολογισμό, φτάνοντας στα 19 δισ. δραχμές όταν είχε προϋπολογιστεί λίγο πάνω από τα 2,2 δισ. «Όλες οι δαπάνες έγιναν χωρίς τις προβλεπόμενες νομικές διαδικασίες, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τις Τελετές Έναρξης και Λήξης, που είχαν προϋπολογιστεί για 800.000.000 δραχμές και ανατέθηκαν απευθείας αντί 2.000.000.000 δραχμών.

»Υπήρξε πληθώρα προσλήψεων χωρίς κανέναν προγραμματισμό, χωρίς αιτιολόγηση καταβολής υπερωριών, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την πληρωμή “εθελοντών”, στους οποίους καταβλήθηκε αμοιβή 600.000.000 δραχμών, ενώ για τις αναγκαίες προσλήψεις είχαν προϋπολογιστεί 175.000.000 δρχ. Τελικά καταβλήθηκαν περίπου 760.000.000 δρχ.

»Για τα έργα και τις αθλητικές εγκαταστάσεις που κατασκευάστηκαν, δεν τηρήθηκε η διαδικασία κατασκευής δημοσίων έργων, η οποία εξασφαλίζει διαφάνεια, με αποτέλεσμα το κόστος τους να είναι ανεξέλεγκτο», σημειωνόταν στο πόρισμα. Οι υπεύθυνοι από την πλευρά τους εξηγούσαν ότι οπουδήποτε συνέβησαν διαδικασίες… φαστ τρακ, έγιναν γιατί το επέβαλε το ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα. Υπό αυτό το σκεπτικό, το 2014 κατατέθηκε στη Βουλή τροπολογία για να απαλλαγούν τα μέλη τής «Κεντρική Οργανωτική και Εκτελεστική Επιτροπή» από τις κατηγορίες για κατασπατάληση δημοσίου χρήματος, η οποία υπερψηφίστηκε. Ωστόσο τον Νοέμβριο του 2015 η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε ως αντισυνταγματική τη διαγραφή του καταλογισμού και μετά από συνεχείς συνεδριάσεις του αποφάσισε το 2016 ότι 30 υπεύθυνοι-μέλη της Κεντρικής Οργανωτικής κα Εκτελεστικής Επιτροπής ευθύνονται για την κατασπατάληση 30 εκατ. ευρώ (με τη μετατροπή δραχμών σε ευρώ), ανάμεσά τους μέλη της διοίκησης του ΣΕΓΑΣ, πρώην γγ. Αθλητισμού κ.ά. Χρειάστηκε νέα απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου το 2019 για να αθωωθούν οι υπεύθυνοι και να αρθεί η υποχρέωση της επιστροφής των χρημάτων στο δημόσιο ταμείο. Ο κ. Βασίλης Σεβαστής, γ.γ. του ΣΕΓΑΣ, είχε τοποθετηθεί για το θέμα ότι βγήκε η τελευταία απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου: «Η υπόθεση του “ΑΘΗΝΑ 97” απασχολεί όλα αυτά τα χρόνια τόσο τη Δικαιοσύνη όσο και τη δημοσιότητα. Συντηρείται δε από αυτούς, που εκπροσωπούσαν τότε τον ΣΕΓΑΣ, ανέλαβαν μια τεράστια διοργάνωση δύο χρόνια πριν τη διεξαγωγή της αντί για πέντε υποβάλλοντας στην Πολιτεία, έναν εικονικό Προϋπολογισμό και παραχωρώντας στην IAAF πρωτοφανείς μέχρι τότε παροχές προκειμένου να πετύχουν τους δικούς τους στόχους.